Coğrafya Kader Midir?

 Coğrafya kaderdir diyor Ibni Haldun. Ibni Haldun 14. yy. da yaşamış bir düşünür. O zamanlarda coğrafya dışına çıkmak, toplumdan farklı olabilmek oldukça güçmüş. Peki bugün kolay mı? Yaşadığımız coğrafyanın havası, suyu etkilemiyor mu artık bizi? Zincirleri kırıp açılabiliyor muyuz istediğimiz gibi? Bu soruların bir çok cevabı ve örneği var. Ancak cevabı uzaklarda değil kendi içimizde hatta günlük hayatımızda arayarak başlayalım.

 Eskiler daha iyi bilir tanışılan kişiye ilk nereli olduğu sorulur. Çünkü içilen sudan solunan havaya kadar huylar, görüşler de benzemeye başlar. Aslında bu olağan bir akıştır diyebiliriz. Zira insan nasıl doğduğu evin huyunu alıyorsa yaşadığı toplumun da görüşünü alıyor. 

 Her toplumun, her milletin kendine özgü diğer insanlara göre farkını ortaya koyan özellikleri vardır. Hele Türkiye gibi medeniyet beşiği olan her coğrafi bölgesinde başka havaların başka âdetlerin hüküm sürdüğü bir ülkedeyseniz adım başı kültürde değişimi yaşarsınız işte bundan sorulur "Nerelisin?" diye. Doğuya gidip misafirperverliği, Batı'ya gidip naifliği yaşarız. Kuzey'de doğanın zor koşulları insana yansımıştır karakterleri eğrilmiş ona göre pişmiştir. Bu zenginliği taşıyabiliyor muyuz peki? Zaman zaman tökezleyip memleketten insan tahlili yapıp önyargılı olmayı saymazsak bu işi iyi kotarıyoruz sanki. 

 Bu kültür mozayiği bir kader mi yaşatıyor bize? Ülkenin dört bir yanında öyle farklı kültürle büyüsek de aslında çoğumuz aynı bayrağın altında birleşmeyi yeri gelince aynı şeylere gülüp ağlamayı biliyoruz. Buna rağmen önyargılarımızı da yaşatıyoruz. Yani duygularımız bile bir koca mozaik. Tüm bunlar içinde aslında farkında olmadan bize biçilen rolleri oynuyoruz. Dün yapılan iyi de kötü de bugüne gelip yerleşiyor ve yarına miras kalıyor. Aslında bir bakıma kader mirası yaşıyoruz. Biçilen rollerin şekli değişiyor ancak aslı aynı kalıyor.  Ne kadar küreselleşen bir dünyada yaşasak da birçoğumuz hala aynı yerde çırpınıyoruz. Bir tarafımız dünyayı görürken diğer yanımız hala toplumun öğretilerinin dışına çıkamıyor. Bu dengesizlik mi yoksa yeni bir denge mi bunun cevabı ise kişiden kişiye değişiyor. 

 Doğrusu yüzyıl fark etmiyor ister 3 ister 14 ister 21 olsun önemli olan insan ve insan ne kadar değişmiş görünse de aynı kalabilmeyi başaran bir tür. Zira huyumuz da suyumuz da hala aynı. Kader değişiyor hatta yeri geliyor coğrafya bile değişiyor ancak kökümüz aynı yerde kalıyor.